Τρόποι και μέσα πειθούς

Τρόποι και μέσα πειθούς

Επίκληση στη Λογική Σκοπός:                  Με την επίκληση στη λογική επιχειρείται να προβληματιστεί, να πεισθεί λογικά ο δέκτης, ούτως ώστε να κινητοποιηθεί, να αναλάβει δράση, να αλλάξει τρόπο ζωής, να… (ανάλογα με το στόχο του συγγραφέα). Αυτό επιτυγχάνεται με τη χρήση επιχειρημάτων ή/ και τεκμηρίων. Μέσα: Επιχειρήματα=  οργανωμένο σύνολο λογικών προτάσεων-κρίσεων από τις οποίες προκύπτει ένα λογικό συμπέρασμα Τεκμήρια =  Αποδείξεις /Παραδείγματα /Στατιστικά στοιχεία /Πορίσματα ερευνών /Εμπειρικές αλήθειες /Παραθέματα/ Μαρτυρίες/ Γεγονότα (ιστορικά κα)

Επίκληση στο συναίσθημα  Σκοπός:  να βιώσει ο δέκτης συναισθήματα ενοχής, ντροπής, φόβου, δυσπιστίας, απογοήτευσης κτλ. ή χαράς, ικανοποίησης, θάρρους, ενθουσιασμού κτλ., ούτως ώστε να ανησυχήσει, να προβληματιστεί, να κινητοποιηθεί, να … (στόχος του συγγραφέα). Προϋποθέσεις: Ο ομιλητής παίρνει υπόψη του ·        Τη διάθεση του ακροατηρίου ·        Σε ποιους απευθύνεται ·       Τα αίτια που προκαλούν το συναίσθημα Μέσα : Αφήγηση Περιγραφή Χρήση συγκινησιακού/ μεταφορικού λόγου (λέξεις συναισθηματικά φορτισμένες, υπερβολή, μεταφορά, λογοπαίγνιο, δισημία, συνειρμός) Χρήση ρητορικών ερωτημάτων ειρωνεία, σαρκασμός, χιούμορ

Επίκληση στην αυθεντία Σκοπός:  να τεκμηριωθεί η αξιοπιστία των απόψεων του συγγραφέα, να ενισχυθεί η επιχειρηματολογία του, να φωτιστεί ένα δυσερμήνευτο ζήτημα μέσα από τη σοφία μιας προσωπικότητας ή μιας καταξιωμένης κοινωνικής ομάδας (π.χ. επιστημονική αυθεντία) ή ακόμη και μέσα από τη λαϊκή σοφία. Μέσα:   ·       Αναφορά σε λόγια μιας προσωπικότητας ·       Αποφθέγματα ·       Γνωμικά ·       Παροιμίες

Επίκληση στο ήθος του πομπού Σκοπός:  να επιτευχθεί η εμπιστοσύνη στο πρόσωπο του πομπού, ώστε οι θέσεις – εισηγήσεις του να γίνουν αποδεκτές. Επίκληση στο ήθος του δέκτη Σκοπός: ταύτιση του δέκτη με ένα θετικό πρότυπο Μέσα: ·       αξιόπιστος λόγος ·       έπαινοι ·       εγκώμια ·       λανθάνων αξιολογικός χαρακτηρισμός

Επίθεση στο ήθος του αντιπάλου Σκοπός :  να αντικρουστούν τα αντίθετα επιχειρήματα που (τυχόν) προβάλλονται, με την καταρράκωση του κύρους αυτού που τα αντιπροσωπεύει. Μέσα: κριτικές/ κατηγορητήρια

Παραδείγματα

1. Επίκληση στη λογική	«Ο ρατσισμός ως κοινωνικό φαινόμενο έχει βάσεις που δεν πρέπει να τις αγνοήσουμε υποκρινόμενοι ότι δεν υπάρχουν. Στην πατρίδα μας υπάρχουν, εδώ και 10 χρόνια 500.0000 παράνομοι μετανάστες. Η αύξηση της εγκληματικότητας αυτήν την περίοδο ήταν εντυπωσιακή και κανείς δεν αμφισβητεί τη « συμβολή» των αλλοδαπών παρανόμων. Από έναν πρόχειρο υπολογισμό προκύπτει ότι , για το 1998, 1 νοικοκυριό σε κάθε 45 έχε υποστεί κλοπή, διάρρηξη , ληστεία ή δολοφονία. Είναι πολύ εύκολο και λογικό για τον απλό πολίτη που δεν ξέρει τις λεπτομερείς στατιστικές να αποδώσει όλα τα εγκλήματα στους ξένους …» Εφημερίδα «Το Βήμα», 13-2- 2000
2. Επίκληση στο συναίσθημα	Γενναιότατοι στρατιώτες… Πάρτε το δρόμο προς τους αγίους τόπους, ελευθερώστε αυτή τη γη από το γένος του Διαβόλου και υποτάξτε τη σε σας. Η βασιλική πόλη (Ιερουσαλήμ)… είναι τώρα αιχμάλωτη από τους εχθρούς της και έχει υποφέρει τόσο… (Ο πάπας κηρύσσει τη Σταυροφορία)
3. Επίκληση στο ήθος του πομπού	Όσοι βρίσκονται στην αίθουσα γνωρίζουν ότι πάντοτε, με όλες μου τις δυνάμεις και με αίσθημα ευθύνης, υπηρέτησα τη θέση που μου εμπιστεύτηκε η πολιτεία.
4. Επίθεση στο ήθος του αντιπάλου	Η κυβέρνηση και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός είναι οι πλέον αναξιόπιστοι. Άλλα υποστήριζαν ως αντιπολίτευση και άλλα πράττουν ως κυβέρνηση.
5. Επίκληση στην αυθεντία	Η αλήθεια είναι σχετική. Αυτό το επιβεβαίωσε με τον πιο πανηγυρικό τρόπο ο Αϊνστάιν – ένα από τα μεγαλύτερα πνεύματα της εποχής μας- με την περίφημη Θεωρία της Σχετικότητας. Δεν μπορείτε, λοιπόν, να υποστηρίζετε ότι η αλήθεια των απόψεών σας έχει καθολικό κύρος.

Σχεδιάγραμμα για την πειθώ
Τρόποι και μέσα πειθούς
Σχεδιάγραμμα για την πειθώ